Перевод: с латинского на все языки

со всех языков на латинский

praeconi(i) N N

  • 1 subjicio

    jēcī, jectum, ere [ sub + jacio ]
    1) бросать, ставить, класть под, подкладывать, подставлять (aliquid alicui rei, реже sub aliquid)
    s. epistulam pulvino QC (sub pulvīnum Nep) — положить письмо под подушку
    ignem alicui rei s. C, O, bAfr — развести огонь под чём-л., поджечь что-л.
    s. caudam utero Phподжать хвост
    ossa subjecta corpori C — кости, являющиеся основанием тела
    aliquid oculis s. C, L — сделать что-л. очевидным
    aliquid cogitationi suae s. C — обдумать что-л.
    notionem (sententiam) voci и sub voce s. C, G — вложить смысл в слово, связать слово с (определённым) понятием
    alicui verbo duas res s. Cs — понимать какое-л. слово в двояком смысле
    2) подчинять, покорять (provinciam alicui T; se potestati C и sub potestatem alicujus rhH.)
    s. species genĕri Q — подчинить виды роду, т. е. объединить виды в роде
    fas, justum, pium, aequum, mansuetum subjĭci possunt honestati Q — (высшая) правда, законность, добродетель, справедливость, кротость, (всё это) может быть объединено в понятии честности
    3) подвергать, обрекать, ставить в зависимость
    s. aliquid praeconi L, Sen (voci praeconis или sub praeconem C) — назначить что-л. к продаже с молотка
    4) ставить вместо, подставлять, замещать, заменять (integras copias vulneratis bAl; verbum pro verbo C)
    5) совершать подлог, подменять, подделывать (testamentum C; librum Nep)
    6) бросать вверх, подбрасывать ( mataras inter carros rotasque Cs); поднимать
    s. aliquem in equum L — посадить кого-л. на коня
    corpus saltu in equum s. Vвскочить на коня
    7) пододвигать, подводить, приближать, ставить близ, размещать подле (s. legiones castris Cs; s. se iniquis locis Cs)
    8) давать, передавать, вручать (alicui aliquid C etc.)
    9) внушать (alicui spem L; amor carmina subjĭcit Prp)
    sibi aliquid s. Sulpicius ap. C — представить (вообразить) себе что-л. или вспомнить о чём-л.
    10) присоединять, прибавлять ( syllăbam longam brevi H)
    11) отвечать, возражать ( pauca alicui V). — см. тж. subjectus и subjecta

    Латинско-русский словарь > subjicio

  • 2 praeco

    praeco, ōnis, m. ( aus *prae-dīco synkopiert), der Herold, Ausrufer, I) eig., als öffentlicher Diener, beim Gericht (die Parteien vorzurufen, die Urteile bekanntzumachen usw.), in den Komitien (das Volk zu berufen, Stillschweigen zu gebieten usw.), bei Schauspielen (dazu einzuladen, die Sieger öffentlich zu nennen usw.), Cic., Hor. u.a.: bei Leichenfeiern (die Teilnehmer einzuladen), Paul. ex Fest. 106, 13: bei Versteigerungen als Ausrufer, per praeconem vendere alqd, Cic.: fundum subicere praeconi, öffentlich feilbieten lassen, unter den Hammer bringen, Liv.: so auch bona civium voci subicere praeconis, Cic.: Cyprium regem cum bonis omnibus sub praeconem subicere, Cic.: victus vestitusque necessarius sub praeconem subiectus, Cic. – II) übtr., der Herold, Verkündiger = Lobredner, tuae virtutis, Cic. Arch. 24. – / Archaist. Dat. Sing. praeconei, Corp. inscr. Lat. 1, 202. col. 2. lin. 34.

    lateinisch-deutsches > praeco

  • 3 subicio

    subicio, iēcī, iectum, ere (sub u. iacio), I) unter od. unten an etw. werfen, -legen, -setzen, -stellen, -fügen, -bringen, A) eig.: 1) im allg.: ignem, Cic.: ova gallinis, Plin.: epistulam sub pulvinum, Nep.: alqd oculis, Liv., od. sub aspectum, Cornif. rhet., sichtbar machen vor Augen stellen, sehen lassen. – aedes colli, unten am Hügel hinbauen, Liv.: castra urbi, unter der Stadt aufschlagen, Liv.: oves sub arbores, treiben unter usw., Varro: integras copias vulneratis, an die Stelle der V. bringen, Auct. b. Alex.: Partiz. subst., subiecta, ōrum, n., Niederungen, Talgründe, Tac. ann. 1, 64: subiecta vallium, ibid.1, 65. – 2) insbes.: a) als milit. t.t., nahe (unten) an einen Ort heranrücken lassen, aciem collibus od. castris, legiones castris, Caes.: se iniquis locis, heranrücken an usw., Caes. – b) darreichen, überreichen, libellum alci, Cic.: gladios, Lucan. – B) bildl.: 1) im allg.: ea quae sub sensus subiecta sunt, Cic.: so auch res, quae subiectae sunt sensibus, Cic.: alqd cogitationi suae, unterlegen, vorlegen, Cic.: sententiam sub hanc vocem, dem W. unterlegen, bei dem W. annehmen, mit dem W. verbinden, Cic.: so auch rem voci, Cic.: faces invidiae meae, die Glut des Hasses gegen mich auf alle Weise anschüren, Cic. – aliud pro illo, quod neges, Quint. – 2) insbes.: a) unterwerfen, unterwürfig machen, se alci, Liv.: se imperio alcis, Cic.: gentes ferocissimas Romano imperio, Sen.: gentem dicioni nostrae, Tac.: populum senatui, Val. Max.: alci provinciam, Tac.: Gallia securibus subiecta, Caes.: gentes tristi subiectae servitio, Liv.: finitimi populi armis (durch Waffengewalt) subiecti, Iustin.: parcere subiectis, die sich unterworfen haben, Verg. – b) unterwerfen, aussetzen, preisgeben, alqm aut fustibus aut virgis, Lampr.: navigationem hiemi (den Gefahren des stürmischen Winters), Caes.: fortunas innocentium fictis auditionibus, Cic.: scelus odio, Cic.: alqd praeconi, Liv. u. Sen., od. voci praeconis, Cic., od. sub praeconem, Cic., öffentlich feilbieten (verauktionieren) lassen, unter den Hammer bringen (u. so bl. subicere reliquias spectaculorum, Suet.): mare est subiectum ventis, Cic.: terram ferro, bearbeiten, pflügen, Cic. – c) unterordnen, partes generibus, Cic.: sub metum subiecta sunt pigritia, pudor, terror etc., dem Begriffe »Furcht« sind untergeordnet, Cic. – insbes., dem Werte nach unterordnen, hintansetzen, id magis credo quam Q. Fabium eā aetate atque eis honoribus Valerio subiectum, Liv. 10, 3, 4. – d) im Reden u. Schreiben nachstellen, -setzen, folgen lassen, anfügen, anschließen, rationem, Cic.: longis litteris breves, Quint.: dah. darauf reden, sagen, quod subicit, Cic.: tum risum obortum Scipioni, et subiecisse, Liv. – e) unter den Fuß geben, an die Hand geben, eingeben od. ein helfen (soufflieren), einflüstern, erinnerlich machen, α) v. Pers.: subiciens, quid dicerem, Cic.: subiecto uno aut altero verbo, Sen.: consilia, Liv.: spem alci, Hoffnung machen, einflößen, Liv.: carmina, Prop.: quae subicere condicio rerum poterat, Liv.: tibi subice ea, erinnere dich daran, stelle es dir vor, sage es dir selbst, Sulpic. in Cic. ep. – β) v. lebl. Subji., an die Hand geben, darauf führen, m. folg. ut u. Konj. od. m. folg. Infin., huius viri mentio subicit, ut de septem sapientium moderatione referam, Val. Max. 4, 1. ext. 7: cuius mentio mihi subicit quod adversus D. Brutum in Hispania graviter dictum est referre, Val. Max. 6, 4. ext. 1. – II) von unten werfen, 1) von unten in die Höhe werfen, -richten, -heben, regem in equum, Liv.: corpora saltu in equos, sich auf die Pferde schwingen, Verg. – refl., alnus se subicit, schießt empor, Verg.: u. medial, flamma subiecta, sich erhebend, emporsteigend, Verg. – 2) von unten her- od. hervorwerfen, -schleudern, tragulas inter carros, Caes. b.G. 1, 26, 3. – III) an die Stelle von jmd. od. etw. setzen, etw. substituieren, 1) im allg.: potiorem, Liv. 23, 3, 10: immutata (ea dico) in quibus pro verbo proprio subicitur aliud, quod idem significet sumptum ex re aliqua consequenti, Cic. or. 92. – 2) insbes.: a) fälschlich unterschieben, testamenta, Cic.: librum, Nep.: partum, ICt. – b) jmd. vorschieben, anstiften, Metellum, Caes.: testes, Quint. – / Nbf. subiacio, wov. subiace, Sulpic. in Cic. ep. 4, 5, 5 Mueller m. cod. Med.

    lateinisch-deutsches > subicio

  • 4 subiicio

        Subiicio, subiicis, pen. corr. subieci, pen. prod. subiectum, subiicere. Virgil. Mettre dessoubs.
    \
        Brachia subiecit collo. Ouidius. Elle m'a accollé, ou elle m'accolla.
    \
        Subiicere securi ceruices. Liuius. Presenter sa teste pour estre coupee.
    \
        Prelo subiicere. Columel. Mettre soubs la presse ou pressoir, Mettre en presse, Pressoirer, Presser.
    \
        Ignem subiicere. Cic. Mettre le feu dedens quelque chose.
    \
        Ignem fornaci subicere. Vlpian. Mettre le feu au fourneau.
    \
        Oua subiicere gallinis. Plin. Les mettre couver.
    \
        Sacculum puluino subiicere. Seneca. Mettre sa bourse soubs le chevet.
    \
        Pedibus subiicere. Virgil. Mettre soubs les pieds.
    \
        Subiicere. Plin. iun. Assoubjectir, Subjuguer, Rendre soubject.
    \
        Subiici tutelae alicuius. Cic. Estre soubject.
    \
        Subiicere se imperio. Cic. Se soubmettre et assoubjectir.
    \
        Subiicere ferro terram. Cic. Cultiver la terre.
    \
        Subiicere. Plin. iunior. Reduire en memoire, Faire souvenir, Ramentevoir.
    \
        Subiicere cogitationi suae. Cic. Reduire en son pensement, Mettre en sa pensee.
    \
        Subiicere spem dicitur res aliqua. Cic. Donner esperance.
    \
        Subiicere carmina alicui. Propert. Bailler et fournir, Inspirer.
    \
        Subiicere aliquid oculis. Plin. iunior. Raconter tellement une chose, qu'il semble qu'on la voye.
    \
        Foediora his quae subiiciebantur oculis. Liu. Qu'on voyoit.
    \
        Subiicere sensibus. Cic. Proposer et mettre au devant.
    \
        Subiicere calumniae, per translationem. Liu. Mettre en danger de calomnie, Exposer à calomnie.
    \
        Subiici crimini. Liu. Estre blasmé et accusé d'aucune faulte.
    \
        Subiicere faces inuidiae alterius. Ci. Tascher à le mettre en haine de plus en plus, Allumer l'inimitié des gents à l'encontre d'aucun.
    \
        Subiicere odio ciuium aliquid. Cicero. Faire enhair et trouver mauvais.
    \
        In locum eorum subiecit, quos secum ex Italia adduxerat. Liu. Mist en leur place.
    \
        Subiicere testamenta. Cic. Supposer testaments fauls.
    \
        Subiicere testes. Quintil. Suborner et supposer fauls tesmoings.
    \
        Subiicere. Varro. Respondre et prendre la parolle.
    \
        Quae causa tum subiiciebatur ab ipso Iudices huius tam nefariae crudelitatis? Cicero. Quelle raison rendoit il, ou alleguoit il?
    \
        Subiicere exemplum. Columel. Amener un exemple apres ce qu'on a raconté.
    \
        Subiicere rationem. Cic. Rendre raison.
    \
        Subiicere. Virgil. Respondre.
    \
        Subiicere aliquid praeconi, vel praeconis voci. Cic. Vendre quelque chose au plus offrant, La faire vendre par justice et à l'encant.
    \
        Vis subiecta voci. Cicero. La signification et importance d'un mot.
    \
        Huic verbo VOLVPTAS, duas res subiiciunt. Cicero. Ils dient que ce mot VOLVPTAS emporte deux choses, ou il ha deux especes soubs luy, ou soubjectes à luy.
    \
        Corpora saltu subiiciunt in equos. Virg. Ils saillent d'embas sur leurs chevauls.
    \
        Regem in equum subiecit. Liu. L'a jecté sur le cheval.

    Dictionarium latinogallicum > subiicio

  • 5 praeco

    praeco, ōnis, m. ( aus *prae-dīco synkopiert), der Herold, Ausrufer, I) eig., als öffentlicher Diener, beim Gericht (die Parteien vorzurufen, die Urteile bekanntzumachen usw.), in den Komitien (das Volk zu berufen, Stillschweigen zu gebieten usw.), bei Schauspielen (dazu einzuladen, die Sieger öffentlich zu nennen usw.), Cic., Hor. u.a.: bei Leichenfeiern (die Teilnehmer einzuladen), Paul. ex Fest. 106, 13: bei Versteigerungen als Ausrufer, per praeconem vendere alqd, Cic.: fundum subicere praeconi, öffentlich feilbieten lassen, unter den Hammer bringen, Liv.: so auch bona civium voci subicere praeconis, Cic.: Cyprium regem cum bonis omnibus sub praeconem subicere, Cic.: victus vestitusque necessarius sub praeconem subiectus, Cic. – II) übtr., der Herold, Verkündiger = Lobredner, tuae virtutis, Cic. Arch. 24. – Archaist. Dat. Sing. praeconei, Corp. inscr. Lat. 1, 202. col. 2. lin. 34.

    Ausführliches Lateinisch-deutsches Handwörterbuch > praeco

  • 6 subicio

    subicio, iēcī, iectum, ere (sub u. iacio), I) unter od. unten an etw. werfen, -legen, -setzen, -stellen, - fügen, -bringen, A) eig.: 1) im allg.: ignem, Cic.: ova gallinis, Plin.: epistulam sub pulvinum, Nep.: alqd oculis, Liv., od. sub aspectum, Cornif. rhet., sichtbar machen vor Augen stellen, sehen lassen. – aedes colli, unten am Hügel hinbauen, Liv.: castra urbi, unter der Stadt aufschlagen, Liv.: oves sub arbores, treiben unter usw., Varro: integras copias vulneratis, an die Stelle der V. bringen, Auct. b. Alex.: Partiz. subst., subiecta, ōrum, n., Niederungen, Talgründe, Tac. ann. 1, 64: subiecta vallium, ibid.1, 65. – 2) insbes.: a) als milit. t.t., nahe (unten) an einen Ort heranrücken lassen, aciem collibus od. castris, legiones castris, Caes.: se iniquis locis, heranrücken an usw., Caes. – b) darreichen, überreichen, libellum alci, Cic.: gladios, Lucan. – B) bildl.: 1) im allg.: ea quae sub sensus subiecta sunt, Cic.: so auch res, quae subiectae sunt sensibus, Cic.: alqd cogitationi suae, unterlegen, vorlegen, Cic.: sententiam sub hanc vocem, dem W. unterlegen, bei dem W. annehmen, mit dem W. verbinden, Cic.: so auch rem voci, Cic.: faces invidiae meae, die Glut des Hasses gegen mich auf alle Weise anschüren, Cic. – aliud pro illo, quod neges, Quint. – 2) insbes.: a) unterwerfen, unterwürfig machen, se alci, Liv.: se impe-
    ————
    rio alcis, Cic.: gentes ferocissimas Romano imperio, Sen.: gentem dicioni nostrae, Tac.: populum senatui, Val. Max.: alci provinciam, Tac.: Gallia securibus subiecta, Caes.: gentes tristi subiectae servitio, Liv.: finitimi populi armis (durch Waffengewalt) subiecti, Iustin.: parcere subiectis, die sich unterworfen haben, Verg. – b) unterwerfen, aussetzen, preisgeben, alqm aut fustibus aut virgis, Lampr.: navigationem hiemi (den Gefahren des stürmischen Winters), Caes.: fortunas innocentium fictis auditionibus, Cic.: scelus odio, Cic.: alqd praeconi, Liv. u. Sen., od. voci praeconis, Cic., od. sub praeconem, Cic., öffentlich feilbieten (verauktionieren) lassen, unter den Hammer bringen (u. so bl. subicere reliquias spectaculorum, Suet.): mare est subiectum ventis, Cic.: terram ferro, bearbeiten, pflügen, Cic. – c) unterordnen, partes generibus, Cic.: sub metum subiecta sunt pigritia, pudor, terror etc., dem Begriffe »Furcht« sind untergeordnet, Cic. – insbes., dem Werte nach unterordnen, hintansetzen, id magis credo quam Q. Fabium eā aetate atque eis honoribus Valerio subiectum, Liv. 10, 3, 4. – d) im Reden u. Schreiben nachstellen, -setzen, folgen lassen, anfügen, anschließen, rationem, Cic.: longis litteris breves, Quint.: dah. darauf reden, sagen, quod subicit, Cic.: tum risum obortum Scipioni, et subiecisse, Liv. – e) unter den Fuß geben, an die Hand geben, eingeben od. ein-
    ————
    helfen (soufflieren), einflüstern, erinnerlich machen, α) v. Pers.: subiciens, quid dicerem, Cic.: subiecto uno aut altero verbo, Sen.: consilia, Liv.: spem alci, Hoffnung machen, einflößen, Liv.: carmina, Prop.: quae subicere condicio rerum poterat, Liv.: tibi subice ea, erinnere dich daran, stelle es dir vor, sage es dir selbst, Sulpic. in Cic. ep. – β) v. lebl. Subji., an die Hand geben, darauf führen, m. folg. ut u. Konj. od. m. folg. Infin., huius viri mentio subicit, ut de septem sapientium moderatione referam, Val. Max. 4, 1. ext. 7: cuius mentio mihi subicit quod adversus D. Brutum in Hispania graviter dictum est referre, Val. Max. 6, 4. ext. 1. – II) von unten werfen, 1) von unten in die Höhe werfen, -richten, -heben, regem in equum, Liv.: corpora saltu in equos, sich auf die Pferde schwingen, Verg. – refl., alnus se subicit, schießt empor, Verg.: u. medial, flamma subiecta, sich erhebend, emporsteigend, Verg. – 2) von unten her- od. hervorwerfen, -schleudern, tragulas inter carros, Caes. b.G. 1, 26, 3. – III) an die Stelle von jmd. od. etw. setzen, etw. substituieren, 1) im allg.: potiorem, Liv. 23, 3, 10: immutata (ea dico) in quibus pro verbo proprio subicitur aliud, quod idem significet sumptum ex re aliqua consequenti, Cic. or. 92. – 2) insbes.: a) fälschlich unterschieben, testamenta, Cic.: librum, Nep.: partum, ICt. – b) jmd. vorschieben, anstiften, Metellum, Caes.: testes, Quint. –
    ————
    Nbf. subiacio, wov. subiace, Sulpic. in Cic. ep. 4, 5, 5 Mueller m. cod. Med.

    Ausführliches Lateinisch-deutsches Handwörterbuch > subicio

  • 7 praecō

        praecō ōnis, m    [prae+VOC-], a crier, herald: citat praeco legatos: praetoris.— A crier, auctioneer: si palam praeco praedicasset, dimidias venire partīs: haec per pracconem vendidit, by auction: fundum subiecit praeconi, L.: Ut praeco, ad merces turbam qui cogit emendas, H.— A publisher, herald, eulogist: virtutis.
    * * *
    herald, crier

    Latin-English dictionary > praecō

  • 8 praecōnium

        praecōnium ī, n    [neut. of praeconius], the office of a public crier: facere.— A crying out in public, proclaiming, publishing: tibi praeconium deferam: praeconia famae, O.— A celebrating, laudation, commendation: ab Homero Achilli tributum: formae praeconia, O.
    * * *
    I
    praise, celebrating; proclamation, publication; office of public crier
    II

    Latin-English dictionary > praecōnium

  • 9 lex

    lex, lēgis, f. [perh. Sanscr. root lag-, lig-, to fasten; Lat. ligo, to bind, oblige; cf. religio], a proposition or motion for a law made to the people by a magistrate, a bill (cf. institutum).
    I.
    Lit.:

    legem ferre: antiquare,

    Cic. Off. 2, 21, 73:

    rogare,

    id. Phil. 2, 29, 72:

    leges ac jura ferre,

    Juv. 2, 72:

    legem promulgavit pertulitque, ut, etc.,

    Liv. 33, 46:

    Antonius fixit legem a dictatore comitiis latam, qua, etc.,

    Cic. Att. 14, 12:

    legem sciscere de aliqua re,

    id. Planc. 14, 35:

    populus R. jussit legem de civitate tribuenda,

    id. Balb. 17, 38:

    repudiare,

    id. Lael. 25, 96.—
    II.
    Transf.
    A.
    A bill which has become a law in consequence of its adoption by the people in the comitia, a law (cf.: jus, fas; decretum, edictum, scitum): legem constituere alicui, Cic. Caecin. 14, 40:

    legem gravem alicui imponere,

    id. Ac. 2, 8, 23:

    legem neglegere, evertere, perfringere,

    id. Cat. 1, 7, 18:

    neglegere, perrumpere,

    id. Leg. 1, 15, 42:

    leges ac jura labefactare,

    id. Caecin. 25, 70:

    legem condere,

    Liv. 3, 34: leges duodecim tabularum, the laws composed by the decemvirs, the foundation of Roman legislation, Liv. 3, 33 sq.:

    nunc barbaricā lege certumst jus meum omne persequi,

    i. e. by the Roman law, that of the Twelve Tables, Plaut. Capt. 3, 1, 32.—
    B.
    Esp. in phrases.
    1.
    Lege and legibus, according to law, by law, legally:

    ejus morte ea ad me lege redierunt bona,

    Ter. And. 4, 5, 4:

    Athenas deductus est, ut ibi de eo legibus fieret judicium,

    Nep. Phoc. 3, 4.—
    2.
    Legis actio, a statutory process:

    actiones quas in usu veteres habuerunt legis actiones appellabantur, vel ideo quod legibus proditae sunt,... vel ideo quia ipsarum legum verbis accommodatae erant, et ideo inmutabiles proinde atque leges observabantur,

    Gai. Inst. 4, 11; cf. § 12 sqq.—
    3.
    Hence, in partic.: lege agere, to proceed strictly according to law.
    a.
    Of the lictor, to execute a sentence:

    Fulvius praeconi imperavit, ut lictorem lege agere juberet,

    Liv. 26, 15, 9. —
    b.
    To bring a legal or statutory action: una injuria est tecum. Chr. Lege agito ergo, Ter. Phorm. 5, 7, 90: lege agito dicebatur ei cujus intentio contemptibilis adversario videbatur, Don. ad Ter. l. l.: lege agito mecum;

    molestus ne sis,

    Plaut. Aul. 3, 3, 11:

    lege egit in hereditatem paternam exheres filius,

    Cic. de Or. 1, 38, 175; 1, 36, 167; id. Verr. 2, 1, 45, § 115.—
    4.
    Fraudem legi facere, to evade the law:

    ut ne legi fraudem faciant aleariae, adcuratote ut, etc.,

    the law against dicing, Plaut. Mil. 2, 2, 9:

    quod emancupando filium fraudem legi fecisset,

    Liv. 7, 16, 9; cf. Val. Max. 8, 6, 3; cf.

    also: facio fraudem senatus consulto,

    Cic. Att. 4, 12, 1.—
    C.
    In gen., a law, precept, regulation, principle, rule, mode, manner:

    qui disciplinam suam legem vitae putet,

    Cic. Tusc. 2, 4, 11:

    communis condicio lexque vitae,

    id. ib. 4, 29, 62; id. Balb. 7, 18:

    haec lex in amicitia sauciatur,

    id. Lael. 12, 40:

    quaero cur vir bonus has sibi tam gravis leges imposuerit,

    id. Ac. 2, 8, 23:

    lex veri rectique,

    id. ib. 2, 9, 27:

    aliquam legem vitae accipere,

    Sen. Ep. 108, 6:

    ad legem naturae revertamur,

    id. ib. 25, 4:

    leges in historia observandae,

    Cic. Leg. 1, 1, 5:

    quis nescit primam esse historiae legem, ne quid falsi dicere audeat?

    id. de Or. 2, 15, 62; id. Fam. 5, 12, 3:

    vetus est lex amicitiae, ut idem amici semper velint,

    id. Planc. 2, 5:

    hanc ad legem formanda est oratio,

    id. de Or. 3, 49, 190:

    versibus est certa quaedam et definita lex,

    id. Or. 58:

    legibus suis (i. e. philosophiae) parere,

    id. Tusc. 5, 7, 19:

    leges Epicuri,

    id. ib. 5, 37, 108; 4, 4, 7; Sen. Ep. 94, 15; Suet. Ner. 24:

    vetus lex sermonis,

    Quint. 1, 5, 29:

    contra leges loquendi,

    id. 1, 8, 13:

    lex et ratio loquendi,

    Juv. 6, 453:

    secundum grammaticam legem,

    Gell. 13, 21, 22:

    legem esse aiunt disciplinae dialecticae, etc.,

    id. 16, 2, 1:

    citharae leges,

    Tac. A. 16, 4:

    beneficii,

    Sen. Ben. 2, 10, 4:

    sic ingens rerum numerus jubet atque operum lex,

    Juv. 7, 102:

    scimus hujus opusculi illam esse legem, etc.,

    Plin. Ep. 4, 14, 5:

    qui titulus sola metri lege constringitur,

    id. ib. 4, 14, 8.—Of things:

    quā sidera lege mearent,

    by what law, what rule, Ov. M. 15, 71.—Hence, sine lege, without order, in confusion, confusedly:

    exspatiantur equi... quaque impetus egit, Hac sine lege ruunt,

    Ov. M. 2, 204:

    jacent collo sparsi sine lege capilli,

    id. H. 15, 73:

    haec in lege loci commoda Circus habet,

    quality, nature, id. Am. 3, 2, 20; cf.:

    sub lege loci sumit mutatque figuras,

    id. Hal. 32.—
    D.
    A contract, agreement, covenant:

    oleam faciundam hac lege oportet locare, etc.,

    Cato, R. R. 145:

    in mancipii lege,

    a contract of sale, Cic. de Or. 1, 39, 178; cf.:

    Manilianas venalium vendendorum leges ediscere,

    id. ib. 1, 58, 246: collegii Aesculapii, Inscr. ap. Fabrett. p. 724, n. 443.—
    E.
    A condition, stipulation (cf. condicio).
    1.
    In gen. (mostly ante-class.):

    ego dabo ei talentum, primus qui in crucem excucurrerit, Set ca lege, ut offigantur bis pedes,

    Plaut. Most. 2, 1, 13:

    quia nequit, qua lege licuit velle dixit fieri,

    id. Stich. 3, 1, 58: estne empta mi haec? Pe. His legibus [p. 1056] habeas licet, id. Ep. 3, 4, 39:

    hac lege tibi adstringo meam fidem,

    Ter. Eun. 1, 2, 22:

    legibus dictis,

    Liv. 9, 5, 3:

    dicta tibi est lex,

    Hor. Ep. 2, 2, 18:

    sed vos saevas imponite leges,

    Juv. 7, 229.—
    2.
    Hence of conditions or terms of peace:

    pax data Philippo in has leges est,

    Liv. 33, 30:

    quibus ante dictum est legibus, pacem fecerunt,

    id. 30, 43:

    pacemque his legibus constituerunt,

    Nep. Tim. 2:

    se sub leges pacis iniquae Tradere,

    Verg. A. 4, 618:

    leges et foedera jungere,

    id. ib. 12, 822:

    in leges ire,

    Stat. S. 1, 1, 27.—
    F.
    In eccl. Lat. esp., the law of Moses:

    nolite putare quoniam veni solvere legem,

    Vulg. Matt. 5, 17; 11, 13;

    often called lex Moysi,

    id. Luc. 2, 22; id. Act. 15, 5;

    but more freq. lex Domini,

    id. Luc. 2, 23; id. Psa. 4, 2:

    lex Dei,

    id. 2 Esdr. 10, 28 sq.;

    also cf.: lex Altissimi,

    id. Eccl. 19, 21:

    lex tua,

    id. Psa. 39, 8; 118, 18:

    lex mea,

    id. Prov. 3, 1.—Also of a precept of the Mosaic law:

    ista est lex animantium,

    Vulg. Lev. 11, 46:

    istae sunt leges quas constituit Dominus,

    id. Num. 30, 17.

    Lewis & Short latin dictionary > lex

См. также в других словарях:

  • PRAECONI — Praeconius …   Abbreviations in Latin Inscriptions

  • PRAECO — multiplici in usu Romae fuit. In auctionibus enim ad hastam stabant, unde Cicer. Philipp. 2. Bona C. Pompeii, voci acerbissimae subiecta Praeconis: et pretia oblata nuntiabant: In contionibus, audientiam faciebant: in Commitiis Magistratuum,… …   Hofmann J. Lexicon universale

  • DICASTERIA — Athenis a Solone instituta sunt, ut sic aequam omnibus suis civibus libertatem constituetet, quod tum demum fore censuit, si a populo iudicia redderentur. Itaque provocationem a Magistratibus ad Iudices hâc lege dedit: Περὶ ενείνων, ὅσα αἱ ἀρχαὶ… …   Hofmann J. Lexicon universale

  • OCCUPATIONE Simplici — dominium iuxta Magistros plurifariam adquirebatur. Eius autem iura maxime visuntur, in Bonis nondum occupatis, in rebus Deperditis seu derelictis, in Proselytorum sine heredibus defunctorum Bonis, in agro a Gentili Israelitae sine syngrapha… …   Hofmann J. Lexicon universale

  • PROVINCIA — I. PROVINCIA in Ecclesia Latina, dioecesis Metropolitani; quae scil. habet decem vel undecim Civitates, et unum Regem, et totidem potestates sub se, et unum Metropolitanum, aliosque Suffraganeos decem vel undecim Episcopos etc. Can. Scitote 6.… …   Hofmann J. Lexicon universale

  • ZUINGLIUS Ulricus — natus in pago Wildhaus, in Toggiis, honestô inter suos locô, A. C. 1484. in Helvetia, Reformator Ecclesiae Tigurinae. Tiguri primam contionem habuit, A. C. 1519. et Euangelium secundum Euangelium enarrare coepit. Kal. Ian. Lavaterus, de Cometis:… …   Hofmann J. Lexicon universale

  • l'encant — Faire vendre quelque chose par justice et à l Encant, Aliquid praeconi subiicere, vel praeconis voci …   Thresor de la langue françoyse

  • offrant — Vendre au plus offrant, Auctionem facere, B. Aliquid praeconi subiicere. Aller au plus offrant, Ad nutum licentium circunferri, B. ex Curtio. Il luy est demeuré comme au plus offrant, Vicit licitationem, Bud. ex Paulo. Adjuger au plus offrant et… …   Thresor de la langue françoyse

Поделиться ссылкой на выделенное

Прямая ссылка:
Нажмите правой клавишей мыши и выберите «Копировать ссылку»